سول خدا(ص) درشب بيست‏ و سوم اهل خود را بيدار مي‌كرد و آن‌هايى را كه خواب در ربوده بود، به رويشان آب مي‌پاشيد و حضرت فاطمه(س)‏ در اين شب اجازه نمي‌داد احدىاز اهلش بخوابد و خواب آن‌ها را به كمى طعام علاج مي‌فرمود.

 

شب بيست و سوم از دو شب قدر گذشته افضل است و از احاديث بسيار استفاده مي‌شود كه شب‏ قدر همين شب است و اين شب شب جهنى است؛ يعنى شبى است كه دعاها در آن اجابت مي‌شود و در اين شب تمام كارها بر پايه حكمت الهى مقدر مي‌شود.

از كتاب «دعائم الاسلام» روايت‏ شده كه رسول خدا(ص) در دهه آخر ماه رمضان بستر خود را جمع مى‌‏كرد وبراى عبادت كمر همت را محكم مى‏‌بست و در شب بيست‏ و سوم اهل خود را بيدارمي‌كرد و آن‌هايى را كه خواب در ربوده بود، به رويشان آب مي‌پاشيد و حضرت فاطمه(س)‏ در اين شب اجازه نمي‌داد احدى از اهلش بخوابد و خواب آن‌ها را بهكمى طعام علاج مي‌فرمود و آن‌ها را با خواباندن‏ در روز براى بيدارى و احياى شب آماده مي‌كرد و مي‌فرمود: محروم آن كسى است كه از خير و فيوض شب قدر محروم باشد.

براى اين شب اعمالي ذكر شده است كه در ادامه مي‌آيد:

ـ غسل: مقارن غروب آفتاب كه بهتر است نماز عشاء را با غسل خواند.

-دو ركعت نماز: در هر ركعت بعد از سوره «حمد»، هفت مرتبه سوره «توحيد» بخواند و بعد از فراغ 70 مرتبه «اَستَغفُرِاللهَ وَاَتوبُ اِلَيهِ» و در روايتي است كه از جاي خود برنخيزد تا حق‌تعالي او و پدر و مادرش را بيامرزد.

- قرآن مجيد را بگشايد و بگذارد در مقابل خود و بگويد: «اَللّهُمَّ اِنّي اَسئَلِكَ بِكِتابِكَ المُنزَلِ وَما فيهِ و فيه اسمُكَ الاَكبَرُ و اَسمائُكَ الحُسني وَما يُخافُ وَ يُرجي اَن تَجعَلَني مِن عُتَقائِكَ مِنَ النّار» پس هر حاجت كه دارد بخواهد.

- مصحف شريف را بگيرد و بر سر بگذارد و بگويد:

اَللّهمَّبِحَقِّ هذاالقُرآنِ وَبِحَقِّ مَن اَرسَلتَه بِه وَبِحَقِ كُلِّ مومنٍ مَدَحتَهُ فيهِ وَ بِحَقِّكَ عَلَيهِم فلا اَحَدَ اَعرَفُبِ بِحَقِّكَ مِنكَ

ده مرتبه بگويد: بِكَ يا الله

ده مرتبه: بِمُحَمَّدٍ

ده مرتبه: بِعليٍّ

ده مرتبه: بِفاطِمَةَ

ده مرتبه: بِالحَسَنِ

ده مرتبه: بِالحُسَين ِ

ده مرتبه: بِعليّ بنِ الحُسين

ده مرتبه: بِمُحَمَّدِ بنِ عَلِيٍّ

ده مرتبه: بِجَعفَر بنِ مُحَمَّدٍ

ده مرتبه: بِموُسي بنِ جَعفَر ٍ

ده مرتبه: بِعليِّ بنِ مُوسي

ده مرتبه: بِمُحَمَّدِ بنِ عَلِيٍّ

ده مرتبه: بِعَلِيِّ بنِ مُحَمَّدٍ

ده مرتبه: بِالحَسَنِ بنِ عَلِيٍّ

ده مرتبه: بِالحُجَّةِ.

پس از اين عمل هر حاجتي كه داري طلب كن.

-زيارت امام حسين(ع): در روايت آمده است كه چون شب قدر مي‌شود، منادي از آسمان هفتم ندا مي‌كند كه حق تعالي آمرزيد هر كسي را كه به زيارت قبر امام حسين(ع) آمده است.

- احيا داشتن اين شب‌: در روايت آمده هر كس احياءكند، شب قدر را گناهان او آمرزيده شود، هر چند به عدد ستارگان آسمان و سنگيني كوه‌ها و وزن درياها باشد.

-خواندن سوره «عنكبوت» و «روم» كه امام صادق(ع) سوگند ياد كردند كه خواننده اين دو سوره در اين شب از اهل بهشت‏ خواهد بود.

- خواندن سوره«دخان»

- هزار مرتبه خواندن سوره «قدر»

-محمد بن عيسى به سند خود از امامان‏ صالح(ع) روايت كرده كه فرمودند: در شببيست‏ و سوم از ماه رمضان اين دعا را به دفعات بخوان، در حال سجود، قيام، قعود و بر هر حالى كه هستى در تمام ماه و در طول حياتت تا جايى كه ممكن باشد و هر زمانى كه به يادت آيد، بعد از ستايش پروردگار به بزرگوارى و فرستادن صلوات بر پيامبر(ص) مى‏‌گويى:

اَللهمَّ كُن لوليّكَ فُلانِ بن فُلان و به جاى فلان بن فلان بگو:

الحُجةِبنِ الحَسَنِ صَلَواتُكَ عَلَيهِ و عَلي ابائهِ في هذهِ السّاعةِ، و في كُلّ ساعَة وَليّا و حافظا وقائِداً وَ ناصِراً وَ دَليلاً وَ عَيناً حَتّيتُسكِنَهُ اَرضَكَ طَوعاً و تُمَتّعَهُ فيها طَويلًا.

- همچنين بخواند: يا مُدَبّرَ الاُموُرِ يا باعِثَ مَن في القُبُور يا مُجرِي البُحُور يا مُلَيّنَ الحَديدِ لِداوُد صَل عَلي مُحَّمد وَافعَل بي كَذا وَكَذا(به جاى «كذا و كذا» حاجات خود را بخواهد) اَلليلَةَ اليلَةَ

ودست‌هاى‏ خود را در وقت خواندن «يا مدبّر الامور»تا آخر به سوى آسمان بردار و اين دعا را در حال ركوع، سجود، ايستاده و نشسته بخوان و آن را تكرار كن و در شب آخر ماه رمضان هم بخوان.

ـ بخواند: اللَّهُمَّ امْدُدْ لِي فِي عُمُرِي وَ أَوْسِعْ لِي فِي رِزْقِي وَ أَصِحَّ لِي جِسْمِي وَ بَلِّغْنِي أَمَلِي وَ إِنْ كُنْتُ مِنَ الْأَشْقِيَاءِ فَامْحُنِي مِنَ الْأَشْقِيَاءِ وَ اكْتُبْنِي مِنَ السُّعَدَاءِ فَإِنَّكَقُلْتَ فِي كِتَابِكَ الْمُنْزَلِ عَلَى نَبِيِّكَ الْمُرْسَلِ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ يَمْحُو اللَّهُ مَا يَشَاءُ وَ يُثْبِتُ وَعِنْدَهُ أُمُّ الْكِتَابِ

- بخواند: اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِيمَا تَقْضِي وَ فِيمَا تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ وَ فِيمَا تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَكِيمِ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضَاءِ الَّذِي لا يُرَدُّ وَ لا يُبَدَّلُ أَنْ تَكْتُبَنِي مِنْ حُجَّاجِ بَيْتِكَ الْحَرَامِ فِي عَامِي هَذَا الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ الْمَشْكُورِ سَعْيُهُمْ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ الْمُكَفَّرِ عَنْهُمْ سَيِّئَاتُهُمْ وَ اجْعَلْ فِيمَا تَقْضِي وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِيلَ عُمْرِي وَ تُوَسِّعَ لِي فِي رِزْقِي

- دعايى را كه در كتاب«اقبال»آمده است بخواند: يَا بَاطِنا فِي ظُهُورِهِ وَ يَا ظَاهِرا فِيبُطُونِهِ وَ يَا بَاطِنا لَيْسَ يَخْفَى وَ يَا ظَاهِرا لَيْسَ يُرَى يَامَوْصُوفا لا يَبْلُغُ بِكَيْنُونَتِهِ مَوْصُوفٌ وَ لا حَدٌّ مَحْدُودٌ وَ يَا غَائِبا [غَائِبُ‏] غَيْرَ مَفْقُودٍ وَ يَا شَاهِدا [شَاهِدُ] غَيْرَ مَشْهُودٍ يُطْلَبُ فَيُصَابُ وَ لا يَخْلُو [لَمْ يَخْلُ‏] مِنْهُ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ وَ مَا بَيْنَهُمَا طُرْفَةَ [طَرْفَةَ] عَيْنٍلا يُدْرَكُ بِكَيْفٍ [بِكَيْفَ‏] وَ لا يُؤَيَّنُ بِأَيْنٍ [بِأَيْنَ‏] وَ لا بِحَيْثٍ [بِحَيْثُ‏] أَنْتَ نُورُ النُّورِ وَ رَبُّ الْأَرْبَابِ أَحَطْتَ بِجَمِيعِ الْأُمُورِ سُبْحَانَ مَنْ لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْ‏ءٌ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ سُبْحَانَ مَنْ هُوَ هَكَذَا وَ لا هَكَذَا غَيْرُهُ، سپس آنچه را مى‏‌خواهى از خدا طلب كند.

ـ غير از غسل اول شب، غسلى هم در آخر شب انجام دهد، بدان كه براى‏ غسل و شب زنده‌‏دارى اين شب و زيارت امام حسين(ع) و صد ركعت نماز فضيلت بسيار نقل شده است و انجام اين اعمال مورد تأكيد است.

ـ شيخ طوسى در كتاب «تهذيب» از ابوبصير از امام صادق(ع) روايت كرده كه آن‏ حضرت فرمود: در شبى كه اميد مى‏‌رود شب قدر باشد، 100 ركعت(50 ركعت دو ركعتي) نماز بخوان، در هر ركعت پس از سوره «حمد»، 10 مرتبه‏ سوره «توحيد»را قرائت كن، گفتم: فدايت شوم، اگر ايستاده قدرت نداشته باشم چه؟ فرمود: نشسته بخوان، گفتم:‏ اگر نتوانم، فرمود: به همان حالى كه در بسترت به پشت خوابيده‏‌اى، اين نماز را بخوان.

ـ علامه مجلسى بيان كرده است: هر قدر كه خواندن قرآن ممكن باشد، در اين شب خوانده شود و دعاهاى صحيفه‏ كامله (سجاديه) به ويژه دعاى مكارم الأخلاق و دعاى توبه قرائت شود و روزهاى اين شب‌ها را نيز بايد حرمت نهاد و به عبادت وتلاوت قرآن به سر آورد، زيرا در احاديث معتبر آمده است كه روز قدر در فضيلت همانند شب قدر است.

____

منبع: موعود